Viyana ve "Üçüncü Adam"-Turu
"Üçüncü Adam-Turu" film klasikleri arasında olan "Üçüncü Adam" filmini konu alan unutulamayacak bir serüvendir. İlgi duyanlar yedi metre derinlikte Viyana kanalizasyon sistemi ve kanalizasyondaki çalışmalar ile ilgili bilgi edinirler. Kask ve alın lambası ile donatılan ziyaretçiler Viyana'nın yeraltı dünyasını keşfetmeye çıkarlar.
Filmin orijinal merdiveninden Viyana kanalizasyonunun en eski bölümlerinden birinin içine inilir. Viyana nehrinin sol ve sağ tarafında yer alan kolera kanalları 1830lu yıllarda inşa edilmiş olup, bu güne kadar hemen hemen aynı kalmışlardır.
Rehberli geziler Mayıs ayından Ekim ayına kadar, Perşembe'den Pazar'a, saat 10 ila 20 arasında (her saat başı olmak üzere) düzenlenmektedir. Turun başladığı yeri bulmak çok kolaydır: Girardipark parkında (Café Museum kahvesinin karşısında) yer alan normalin üstünde büyüklükte, kırmızı renkteki kanal ızgarası ve çok uzaktan görülebilen ışıklı harfler turun başlangıç noktasını belirtmektedir: "Üçüncü Adam-Turu".
Biletler
"Üçüncü Adam-Turu" biletlerinin fiyatı yetişkinler için 10 Euro olup, indirimli biletler 8 Euro'ya satılmaktadır. Çocuklar için bilet fiyatı 5 Euro'dur. Online (çevrim içi) olarak bilet rezervasyonu yapmak da mümkündür. Rezervasyon yapılması halinde, kötü hava nedeniyle tur (pis) suya düşerse, rezervasyon yapanlara SMS ile zamanında haber verilir. Kanalizasyondaki istasyon gezisine katılabilmek için en az oniki yaşında olmak gereklidir.
3. Mann Tour Ticket-Reservierung / "Üçüncü Adam-Turu": Bilet rezervasyonu ve indirimli biletler (Almanca) / Third Man Tour ticket reservation (İngilizce)
İş yeri olarak bir film sahnesi
"Üçüncü Adam" filmindeki adıyla Harry Lime'ı, yani Orson Welles'i takip sahnesi ve dolayısıyla da Viyana Kanalizasyon Şebekesi dünyaca meşhur olmuştur. Günümüzde Viyana Kanalizasyon Şebekesi son derece modern bir atıksu sistemi olup, teknolojik yenilikleri büyük bir tarih ile bir araya getirmektedir.
Bu kuliste "Komser Rex" ve "Kottan" gibi polisiye dizi kahramanları da tahkikatlarını yürütmüşlerdir. Dünyaca ünlü şarkıcı "Falco" "Jeanny" şarkısının videosunu katakompların içinde çevirmiştir.
Son derece modern bir projeksiyon ve ışık tekniği ile ziyaretçiler kanal işçilerinden, film ajanlarından, kaçakçılardan ve casuslardan oluşan bir dünyaya transfer edilirler.
Viyana nehrine emsalsiz bir "yeraltından" bakış rehberli turun sonunu oluşturur. Nehir, Naschmarkt pazarının bulunduğu yerde yeraltına girerek, muazzam bir kemerin altında kaybolur; bu kemerin boyutları projektörler vasıtasıyla etkili bir şekilde vurgulanır.
Diğer tur durakları
"Üçüncü Adam-Turu" kanalizasyon gezisinin yanı sıra, 4. Bölgedeki Üçüncü Adam Müzesinin / Dritte Mann Museum (Almanca) / Third Man Museum (İngilizce) gezilmesi olanağını da sunmaktadır. Vienna Walks & Talks (Almanca, İngilizce) programı ile film klasikleri arasında yer alan bu filmin yerüstündeki izleri takip edilir. Filmin İngilizce orijinali ise Burg sinemasında / Burgkino (İngilizce) seyredilebilir. Viyana Kartı / Wien-Karte (Almanca) / Vienna City Card (İngilizce) ile tur-partnerlerinden indirimli giriş bileti alabilirsiniz.
Filmin müziği müzik klasikleri arasına girmiştir
Viyanalı Anton Karas'ın meşhur "Harry-Lime film müziği" onbir hafta boyunca Amerikan hit listesinin 1. sırasında yer almıştır. "The Third Man" 2 Eylül 1949 tarihinde Londra'da ilk defa olarak gösterilmiştir. Yönetmen Carol Reed bu film için Cannes Film Festivalinde Altın Palmiye ödülünü almıştır. Film Avusturya'da ilk kez 10 Mart 1950 tarihinde Viyana'daki Apollo sinemasında gösterilmiştir. Aynı ay içinde film En iyi Sinematografi Akademi Ödülünü (Oscar - siyah beyaz film) almıştır. 1950li yıllarda sadece Almanca dublaj olarak gösterilmiş olan "Üçüncü Adam" filmi 1960lı yılların ikinci yarısında Avusturya sinemalarından kaybolmuştur. 1979 yılında Viyana'da ilk defa olarak "The Third Man" filminin İngilizce orijinali gösterilmiş olup, 1980 yılından itibaren Burg sinemasında gösterilen film bugüne kadar cazibesinden bir şey kaybetmemiştir.
Filmin konusu
1947 yılının Şubat ayındayız. Viyana'nın harabelerinde sefillik ve karaborsa hüküm sürmekte. Ucuz Western romanları yazarı Amerikalı Holly Martins, eski gençlik arkadaşı Harry Lime ile buluşmak üzere Viyana'ya gelir. Fakat Viyana'ya vardığında arkadaşının bir trafik kazasında ölmüş olduğunu öğrenir. Arkadaşının cenazesinde karşılaştığı İngiliz Askeri Polis teşkilatının şefi binbaşı Calloway laf arasında ona arkadaşı Harry'nin Viyana'nın en tehlikeli kaçakçılarından biri olduğunu söyler.
Bunun üzerine Holly, arkadaşı Harry'nin ölümü üzerindeki sis perdesini kaldırmaya ve arkadaşının adını tekrar iyiye çıkarmaya karar verir. Gerçeği ararken, Harry'nin arkadaşlarıyla ve Harry'nin sevgilisi Anna Schmid ile tanışır. Ve giderek daha fazla şekilde Harry'nin çevresindeki karanlık işlerin içine karışır.
Harry bu arada ortadan kaybolmuş durumdadır. Aslında ölmemiş, fakat Rus işgal kuvvetlerinin koruması altında, rahatsız edilmeden, çok karlı sahte penisilin kaçakçılığı işine devam edebilmek için kendisini ölmüş gibi göstermiştir.
Kanalizasyon şebekesinin içinde hiç bir engelle karşılaşmadan hareket edebilmektedir. Bir ışık huzmesi tarafından ele verilen Harry, bir kez daha yeraltı dünyasına kaçmak suretiyle yakalanmaktan kurtulmayı başarır. Binbaşı Calloway artık yanlış adamı gömdüğünü anlamıştır.
Viyana'nın meşhur Dev Dönme Dolabının (Riesenrad) önündeki nihai karşılaşma sonucunda Viyana'nın karanlık ve rutubetli yeraltı dünyası Harry'nın sonunu belgelemiş olur. Film başladığı yerde sona erer: Harry'nin cenazesinin kaldırıldığı Viyana Merkez Mezarlığında.
Film ile ilgili önemli bilgiler
Bu filmi çevirme fikri neredeyse bir İngiliz subayının yanlış anlaması sonucunda gerçekleştirilemeyecekti. Viyana Uniformalı Polis Teşkilatının bir bölümü olan Kanal Timi ya da diğer adıyla "Yeraltı Polisi"adını duyan İngiliz subayı olası bir gizli polis teşkilatının söz konusu olduğunu ve bu "yeraltı" teşkilatının zamanın işgal kuvvetlerine karşı faaliyet gösterebileceğini düşünür. Ancak kendisine bu timin Polis Teşkilatının normal bir kolu olduğunun izah edilmesinden sonra subay sakinleşir.
- Viyana kanalizasyon şebekesinde geçen heyecanlı takip sahnesinde Kanal Timinin ve günümüzün Wien Kanal'ın çalışanları figüran olarak görev yapmıştır.
- Filmin kanal sahneleri tek bir yerde çevrilmiştir. Ancak kameranın usta kullanımı sayesinde sanki çeşitli yerlerde çekim yapılmış gibi bir intiba oluşmaktadır. Bugünkü döner merdivenli tur girişi sadece filmin orijinal çekim yeri olmakla kalmamaktadır. Tura katılan misafirler Viyana nehrinin sol ve sağ tarafında bulunan iki kolera kanalına da girmekte olup, bu kanallar 1830 yıllarında inşa edilmiş olup, günümüze kadar hemen hemen hiç değiştirilmemişlerdir.
- Viyana Kanalizasyon şebekesi 2.400 Kilometre uzunluktadır - bu sayı Viyana - Kahire arasındaki uzaklığa karşılık düşer.
- Viyana'daki çekim yerlerinin üçte ikisini hala bulmak mümkündür: Dev Dönme Dolabın (Riesenrad) ve Harry'nin evinin yanı sıra, Viyana Merkez Mezarlığındaki mezar da hala mevcuttur.
- Paul Hörbiger tek kelime İngilizce bilmezdi. Bu nedenle tekrarlayabilmesi için kendisine her şeyi önceden söyleyen bir tercümanın çalıştırılması gerekmişti.
- Yağmur yağmamasına rağmen sahnelerin çoğunda yollar yaştı. Gölge yerlerin filmde daha iyi belli olması için itfaiye yollara su sıkmıştı.
- "Üçüncü Adam Müzesi" dünya çapında tek bir filme adanmış yegane müzedir.
- Aktör Orson Welles'in dublörü, çoğu zaman yanlış olarak iddia edildiği gibi Viyanalı bir kasap değil, Wien Film şirketinin bir figüranıydı. Filmdeki adı Harry Lime olan Orson Welles'in parmaklarının kanal ızgarasından dışarı çıktığı meşhur ölüm sahnesi Londra'daki bir film stüdyosunda çevrilmiştir. Bunun nedeni Viyana'nın kanal ızgaralarının bu amaç için çok kalın ve dar olmasıydı.
- Birçok arka projeksiyonda - Londra stüdyolarında yapılmalarına rağmen - Viyana görülmektedir.
- Küçük Hansl'ın filmde rol alması ise tamamen bir tesadüftür, çünkü sete gelmesinin nedeni aslında ışık teknisyeni olan babasını ziyaret etmekti.
Daha ayrıntılı bilgiler
- 3. Mann Tour / Üçüncü Adam Turu (Almanca) / Third Man Tour (İngilizce)
Viyana Belediyesi | Medya ve İletişim (Belediye’nin 53. Dairesi)
İrtibat Formu